Als het goed is valt het niet op, maar als het fout is hindert iedereen zich eraan. Rara wat is het? Juist, licht! Goede verlichting is véél belangrijker dan men denkt. Het bepaalt de sfeer van een ruimte en het zorgt ervoor dat de ruimte optimaal kan worden benut. Alles kan uit een ruimte worden weggehaald: een stoel of een tafel, maar niet het licht. Er kan best op de grond gezeten worden tijdens het eten, of met een laptop op schoot worden gewerkt, maar zonder licht is men verloren in het donker. Kortom: het begint allemaal bij goed licht.
Bij het woord ergonomie denkt men al snel aan een goede zithouding of de juiste afstemming van een bureau. Echter gaat ergonomie veel verder dan dat. Ergonomie is het is het aanpassen van de omgeving op de mens, zodanig dat iemand optimaal kan functioneren. Een zeer belangrijk – maar snel vergeten – onderdeel hiervan is verlichting.
” Als het licht goed is valt het niet op, maar als het fout is hindert iedereen zich eraan.”
Waarom is verlichting zo belangrijk?
Vooral tijdens donkere winterdagen is binnenverlichting belangrijker dan wordt gedacht. ’s Morgens in het donker zetten we onze laptop aan en tegen de tijd dat het donker is klappen we hem pas weer dicht. Veel daglicht zien in we de winterperiode niet, terwijl dat wél essentieel is voor onze gezondheid. Licht zorgt namelijk voor een ritmegevoel, concentratie en energie.
Niet alleen zorgt licht ervoor dat je iets ziet, ook bepaalt het de sfeer van een ruimte en zorgt het voor concentratie en focus. Daarnaast geeft licht een natuurlijk ritmegevoel. Zo ben je overdag als de zon schijnt wakker, maar word je ’s avonds als het donker wordt vanzelf moe. Dat komt doordat licht je energieniveau bepaalt. Het verklaart waarom je tijdens donkere winterdagen vaak vermoeiender bent dan in de zomer.
Goede verlichting: wat is dat?
Het klinkt cliché, maar de beste verlichting zit precies tussen alles in. Het is niet te fel, maar ook niet te donker. Het is niet te warm, maar ook niet te koel. Als vuistregel wordt gehanteerd dat optimale kantoorverlichting een temperatuur heeft van 4000 Kelvin. Dat is relatief wit licht, wat je alert maakt. De ideale verlichting om mee te werken dus!
Ook is het voor verlichting belangrijk dat het licht vanuit verschillende hoeken komt. Het lichtplan dient meerdere lichtbronnen te bevatten. Zo heeft iedere plek evenveel licht en wordt niemand gehinderd door schaduw of schittering.
Als laatste is de kwaliteit van het licht belangrijk. Dit wordt aangegeven in een UGR-waarde van een lamp. Unified Glare Rating (UGR) is een kengetal dat aangeeft in welke mate er sprake is van lichthinder/verblinding. Door rekening te houden met de UGR-waarde van een lamp zorg je ervoor dat verlichting geen verblinde werking heeft wanneer iemand erin kijkt. Goede kantoorverlichting dient een UGR-waarde te hebben van maximaal 19.
“Je kunt alles weghalen uit een interieur, bijvoorbeeld een stoel of een bank, maar een ruimte is niet bruikbaar zonder licht.”
Human Centric Lighting
Het 24-uursritme van de zon beïnvloed wie we zijn en wat we doen. Onze ogen verbinden licht en duisternis aan ons lichaam. De intensiteit, kleur, tijdsduur en richting van licht zijn hierin van grote invloed. Om ervoor te zorgen dat iedereen optimaal kan presteren op de werkvloer, wordt er in het ontwerp van een ruimte gebruik gemaakt van HCL. Human Centric Lighting (HCL) stelt de mens centraal in het lichtontwerp. Bij HCL wordt er nagedacht over de invloed van licht op de biologische klok en daar wordt het ontwerp voor een ruimte op aangepast.
Het belang van een goed lichtontwerp
Het lichtplan loopt parallel aan met het interieurontwerp. Al bij het ontwerpen van de ruimte dient de verlichting vanaf het begin te worden aangepakt. Het komt helaas vaak voor: er wordt gestart met een bouw of renovatie en aan de verlichting wordt niet of nauwelijks nagedacht. Zonde! Licht is namelijk essentieel om een ruimte optimaal te kunnen benutten. Door samen te werken met een lichtontwerper, en deze te betrekken bij het gesprek met de architect, elektricien en andere professionals die aan het project werken, kan er gegarandeerd worden dat iedereen uiteindelijk op één lijn zit.
Een goed lichtplan houdt rekening met de lichtinval, de functie en de indeling van de ruimte. Daglicht kan tot drie meter een ruimte inschijnen. Zijn er op het kantoor bureaus gesitueerd op méér dan drie meter afstand van een raam? Dan dient het daglicht op deze plekken te worden nagebootst. Ook de functie van een ruimte is belangrijk. In een vergaderruimte dient het personeel alert te zijn, waardoor helder licht wenselijk is. Voor het sociale hart van het kantoor is sfeerverlichting passend. Sfeerverlichting geeft een intiem gevoel en biedt de perfecte basis voor gezelligheid. Tot slot is de indeling van een ruimte van belang. Zo is het wenselijk dat alle werkplekken genoeg verlicht worden op optimaal gebruikt te kunnen worden.
“Een goede balans tussen daglicht, kunstlicht en de inrichting maken samen een optimale beleving van een ruimte.”
De perfecte lichtarmatuur
De keuze is reuze, als het op lichtarmaturen aankomt. Van moderne, grote armaturen tot kleine intieme spotjes. Bij een keuze voor een nieuw armatuur is niet gek om even de weg kwijt te zijn. Hoewel het belangrijk is dat de stijl van de armatuur past bij de rest van het interieur, is het ook belangrijk om na te denken over de functie van de armatuur. Zo bestaat er bijvoorbeeld ook nood-armatuur: armatuur dat bedoeld is om mensen naar de nooduitgang te leiden, het welbekende groene gekleurde nooduitgang bordje. Echter kan een armatuur ook een bijdragen aan de locatie herkenning. In het theater is het bijvoorbeeld wenselijk dat alle ogen gericht zijn op de spotlights op het toneel. Sfeerverlichting vertelt het publiek waarnaar zij dienen te kijken.
Armaturen zijn belangrijk. Ze dienen goed te worden geïnstalleerd waardoor ze elkaar goed overlappen. Zo beweegt het licht in een ruimte egaal. Hangen de armaturen niet goed? Dan zullen er donkere vlekken in de ruimte ontstaan, of worden sommige delen van een ruimte overbelicht. Een armatuur biedt een uitgelezen kans om kunst en licht te combineren. Op zoek naar een uniek armatuur met een uniek verhaal? Bekijk onze collectie lichtarmaturen.
De beleving van een ruimte wordt bepaald door de balans in daglicht, kunstlicht en inrichting. Wanneer de balans niet klopt, kan het voorkomen dat ruimtes als onprettig worden ervaren of dat medewerkers niet optimaal kunnen presteren. Een lichtontwerp op maat zorgt voor een optimale omgeving voor alle bezoekers van het kantoor.
Een lichtontwerp op maat?
Benieuwd hoe het gesteld is met de verlichting bij jullie op kantoor? Laat onze lichtexperts eens langskomen voor een vrijblijvend adviesgesprek. Neem contact met ons op. We kijken graag met je mee!
